[R] Martinus Nijhoff I (- 1916)

Nijhoff debuteerde in 1916 met De Wandelaar. Twee lange gedichten, ‘Awater’ en ‘Het uur U’, daarmee is hij vooral bekend geworden en d’r is heel veel over gepubliceerd.

Nijhoff was lid van de commissie van psalmberijmingen van de Nederlands Hervormde Kerk en maakte zelf ook verschillende psalmberijmingen. Adviseur van het Ministerie OK&W [Onderwijs, Kultuur en Wetenschap] was hij eveneens.

Hij pleitte voor het gewone woord in de poëzie en hanteerde een strakke sonnetvorm. De motieven in zijn poëzie zijn onder andere: kind, moeder, een soldaat, en vele christelijke motieven.

Sötemann heeft eens geteld tot hoeveel stromingen Nijhoff zou behoren: dat waren er veertien. Maar niettemin, Nijhoff is een onafhankelijke dichter die wel verschillende invloeden is ondergaan, maar een originele poëzie heeft geschreven. Nijhoff, een onvergetelijke dichter.

Martinus Nijhoff - De wolken (1924)

Ik droeg nog kleine kleeren, en ik lag
Lang-uit met moeder in de warme hei,
De wolken schoven boven ons voorbij
En moeder vroeg wat 'k in de wolken zag.

En ik riep: Scandinavië, en: eenden,
Daar gaat een dame, schapen met een herder -
De wond'ren werden woord en dreven verder,
Maar 'k zag dat moeder met een glimlach weende.

Toen kwam de tijd dat 'k niet naar boven keek,
Ofschoon de hemel vol van wolken hing,
Ik greep niet naar de vlucht van 't vreemde ding
Dat met zijn schaduw langs mijn leven streek.

- Nu ligt mijn jongen naast mij in de heide
En wijst me wat hij in de wolken ziet,
Nu schrei ik zelf, en zie in het verschiet
De verre wolken waarom moeder schreide -

Nijhoff debutó en 1916 con El Caminante. Dos largos poemas ‘Awater’ y ‘La hora H’, con ellos sobre todo se ha hecho famoso y se ha publicado mucho sobre ellos.

Nijhoff era miembro de la comisión de rimado de salmos de la Iglesia Reformada Neerlandesa y él mismo compuso la rima a diversos salmos. También fue Consejero del Ministerio de Educación [Cultura] y Ciencia.

Defendía la palabra corriente en la poesía y utilizaba una ajustada forma de soneto. Los temas de su poesía son entre otros: el niño, la madre, un soldado, y muchos temas cristianos.

[El crítico] Sötemann enumeró en una ocasión a cuantas corrientes habría pertenecido Nijhoff: eran catorce. Pero sin embargo, Nijhoff es un poeta independiente que ha pasado por diversas influencias, pero ha escrito una poesía original. Nijhoff, un poeta inolvidable.

[Trad. ± literal sin rimar]

Martinus Nijhoff - Las nubes (1924)

Todavía llevaba mis ropas de niño, y estaba
con mamá tumbado en el cálido brezal,
las nubes discurrían por encima de nosotros
y mamá me preguntó lo que en ellas veía.

Y yo exclamé ‘Escandinavia’, y ‘patos’,
‘por allí una señora’, ‘ovejas y un pastor’ –
Los prodigios se hicieron palabra y pasaron,
pero vi que mamá sonriendo lloraba.

Pasó el tiempo y ya no miré hacia arriba,
aunque el cielo estuviera cuajado de nubes,
No intenté alcanzar el vuelo de la extraña cosa
que con su sombra mi vida acompañaba.

- Estoy ahora en el brezal tumbado con mi hijo
y él me muestra lo que en las nubes ve,
Y lloro yo ahora pues a lo lejos veo
las nubes lejanas por las que mamá lloró -

I still wore boy’s clothes and lay side by side
Outstretched with mother in the heath’s warm lair;
Above us shifting clouds were drifting by
And mother asked me what I saw up there.

And I cried: Scandinavia, and: swans,
A lady, and: a shepherd with his sheep –
The wonders were made word and drifted on,
But I saw mother, smiling, start to weep.

Then came the time I kept the earth in sight,
Although up in the sky the clouds were rife;
I did not seek to try to catch in flight
The strange thing’s shadow as it grazed my life.

- Now on the heath my lad lies next to me
And points out what in new clouds he can spy;
I’m crying now, for far off I can see
The distant clouds that made my mother cry -

http://johnirons.blogspot.com.es/2016/04/de-wolken-by-martinus-nijhoff-in.html

I still wore a little child's clothes, and I lay
Stretched out with my mother in the warm heather,
The clouds floated by above us
And my mother asked me what I saw in them.

I called out: Scandinavia, and: ducks,
There goes a lady, sheep with a herder—
The wonders became words and pushed further,
But I saw how my mother's smile filled with tears...

Then came the time that I didn't look up to the sky,
Even though the heavens were full of clouds,
I didn't reach to the flight of the strange thing
That with my shadow rubbed along side my life.

—Now my little boy lies aside me in the heather
And shows me what he sees in the clouds,
Now I cry myself, and see in that which is to come
The distant clouds which caused my mother to cry—

Translated by Cliff Crego

Een geur van hooger honing
verbitterde de bloemen,
een geur van hooger honing
verdreef ons uit de woning.

Die geur en een zacht zoemen
in het azuur bevrozen,
die geur en een zacht zoemen,
een steeds herhaald niet-noemen,

ried ons, ach roekeloozen,
de tuinen op te geven,
riep ons, ach roekeloozen
naar raadselige rozen.

Ver van ons volk en leven
zijn wij naar avonturen
ver van ons volk en leven
jubelend voortgedreven.

Niemand kan van nature
zijn hartstocht onderbreken,
niemand kan van nature
in lijve den dood verduren.

Steeds heviger bezweken,
steeds helderder doorschenen,
steeds heviger bezweken
naar het ontwijkend teeken,

stegen wij en verdwenen,
ontvoerd, ontlijfd, ontzworven,
stegen wij en verdwenen
als glinsteringen henen. ―

Het sneeuwt, wij zijn gestorven,
wij dwarrelen naar beneden.
Het sneeuwt, wij zijn gestorven,
het sneeuwt tusschen de korven.

Aromas de miel muy alta
tornaron la flor amarga,
aromas de miel muy alta
nos arrancaron de casa.

Ese aroma y un susurro
congelado en el cielo,
ese aroma y un susurro
un sin nombrar continuo,

nos invitó, ¡oh inconscientes!
a abandonar los jardines,
nos llamó, ¡oh inconscientes!
a las rosas insondables.

Lejos de nuestra colmena
subimos aguijoneadas,
lejos de nuestra colmena
por la aventura exaltadas.

Nadie por natura puede,
interrumpir su pasión,
nadie por natura puede
tolerar vivo a la muerte.

Cada vez más fascinado
por un claror que es más vivo,
cada vez más arrastrado
hacia el signo elusivo,

Remontando nos perdimos
dejando cuerpo y sentidos,
remontando nos perdimos
como rápidos fulgidos.

Ahora nieva, estamos muertas,
descendemos en barrena.
Ahora nieva, estamos muertas,
nieva ya entre las colmenas.

Basada en la traducción italiana de Giorgio Faggin (abajo), con algunos hallazgos -en cursiva- de la de Francisco Carrasquer (derecha).

Aromas de miel muy alta
han puesto la flor amarga,
aromas de miel muy alta
nos han sacado de casa.

Ese olor y un zumbar leve
cristalizando en el cielo,
ese olor y un zumbar leve
como anónimos señuelos

nos tentaban, temerarios,
a abandonar los jardines,
nos llamaban, temerarios,
a enigmáticos pensiles.

Lejos de nuestra colmena
subimos aguijoneadas,
lejos de nuestra colmena
por la aventura exaltadas.

Nadie puede, por sí mismo,
su pasión interrumpir;
nadie puede, por sí mismo,
parar su sangre y seguir.

Más la muerte nos clareaba
cuanto más se encarnecía,
Más la muerte nos clareaba
rumbo a una flora evasiva.

Remontando nos perdíamos
como cohetes pugnaces,
remontando nos perdíamos
como estrellitas fugaces.

Ya nieva, ya caemos muertas
revoleando en barrena,
ya nieva, ya caemos muertas,
ya nieva entre las colmenas.

Traducción de Francisco Carrasquer en: Antología de la poesía neerlandesa moderna. Barcelona: El Bardo, 1971.