Taalschrift: Luistertaal
Taalunie: Luistertaal
[Transcriptie: Margot Dhondt]
We zijn hier in Zeist, daar geeft de Taalunie een zomercursus Nederlands. Het is bedoeld voor studenten Nederlands, maar dat zijn niet Nederlandse studenten, maar studenten uit bijvoorbeeld Indonesië, Rusland en Spanje die eigenlijk allemaal Nederlands studeren in hun land van herkomst.
- Het was een gewone basisschool waar extra aandacht aan de taal werd besteed. Je leerde de ‘u’ als een ‘u’ uitspreken en niet als een ‘oe’.
Mijn naam is Tessa. Ik studeer aan de universiteit van Utrecht, filosofie, en ik maak deel uit van een projectgroep Luistertaal en het doel daarvan was een documentaire maken over luistertaal in samenwerking met een maatschappelijke partner, en onze partner is de Taalunie.
- Ik hoop op een goed resultaat.
- Ik hoop op een goed resultaat.
- Hij is heel erg boos op zijn broer.
- Hij is heel erg boos op zijn broer.
Luistertaal is een concept waarbij een spreker een andere taal spreekt dan de toehoorder, maar ze elkaar toch goed kunnen verstaan. Een voorbeeld hiervan zie je vaak in het grensgebied van Nederland en Duisland, dat de Nederlander Nederlands praat en de Duitser praat Duits, maar ze toch elkaar kunnen begrijpen.
En we houden hier een experiment om te kijken of luistertaal in de praktijk werkt. Daarvoor hebben we studenten uitgekozen die verschillende talen spreken, maar die wel talen spreken uit dezelfde taalfamilie, zoals Slavische talen of Romaanse talen. Nou, een voorbeeld daarvan is een meisje uit Rusland en een meisje uit Oekraïne die elkaar toch redelijk konden begrijpen, terwijl ze allebei in hun eigen taal spraken.
- Ik heet Katerina en ik kom uit Sint-Petersburg in Rusland en mijn moedertaal is Russisch
- Ik ben Xenia, ik kom uit Oekraïne en natuurlijk praat ik Oekraïens.
(Katerina praat Russisch en Xenia praat Oekraïens).
Een groot voordeel van luistertaal is dat het makkelijker is om een andere taal te leren want als je een taal al kan verstaan en ergens kan lezen, is de stap naar het spreken van die taal gemakkelijker te zetten. En in de interculturele communicatie is het een groot voordeel als je je eigen taal kan blijven spreken, omdat het ook makkelijker is om je eigen identiteit te behouden.
- Ik vond het een beetje moeilijker dan ik had verwacht, maar over het algemeen valt het wel mee en min of meer kan ik het wel verstaan, begrijpen.
- Het gesprek was grappig voor mij en ik heb niet verwacht dat ze zou me begrijpen [> me zou begrijpen] want ik praat Russisch en wij hebben het stereotype dat Russische mensen begrijpen geen Oekraïens [> geen Oekraïens begrijpen]. Maar zij wel, een beetje.
De Nederlandse taal is niet een veel gesproken taal, dus er spreken relatief weinig mensen Nederlands en luistertaal biedt Nederlanders en sprekers van de Nederlandse taal een kans om minder snel over te moeten stappen op een tussentaal zoals het Engels in communicatie met niet-Nederlandstaligen, omdat door het gebruik van luistertaal je toch Nederlands kan blijven praten maar wel je boodschap over kan brengen.
- Mijn naam is María Concepción Medina Salinas. Ik kom uit Spanje en mijn moedertaal is Spaans
- Ik kom uit Italië, en ik heet Antonio Girilo en ik studeer Nederlands op de universiteit
- ¿Qué tal te parece la experiencia aquí en Zeist, en el curso de verano?
- (Antonio praat Italiaans)
We hopen dat luistertaal meer ingezet kan worden, vooral omdat het zonder moeite eigenlijk toe te passen is. We hopen dat als mensen zich bewust worden dat het mogelijk is, dat ze er ook gebruik van gaan maken.
Taalunie: Lengua ‘pasiva’
Estamos aquí en Zeist, allí organiza [da] la Taalunie un curso de verano de neerlandés. Esta dirigido a estudiantes de neerlandés, pero no son estudiantes neerlandeses sino estudiantes de por ejemplo Indonesia, Rusia y España que en realidad [todos ellos] estudian neerlandés en sus países de origen.
- Era una escuela primaria normal donde se prestaba especial atención a la lengua. Aprendías a pronunciar la ‘u’ como una ‘u’ [ü] y no como una ‘oe’ [u].
Me llamo Tessa. Estudio en la universidad de Utrecht, filosofía, y soy parte de un grupo que tiene el proyecto Luistertaal [= idioma 'pasivo'] y su objetivo era hacer un documental sobre el ‘idioma pasivo’ en colaboración con una organización social, y nuestro socio es la Taalunie.
- Espero un buen resultado.
- Espero un buen resultado.
- Está enfadadísimo con su hermano.
- Está enfadadísimo con su hermano.
Idioma 'pasivo' es un concepto por el cual un hablante habla un idioma distinto que quien le escucha, y sin embargo se pueden entender bien. Un ejemplo de esto lo vemos a menudo en la zona fronteriza entre ‘Holanda’ y Alemania, cuando el ‘holandés’ habla ‘holandés’ y el alemán habla alemán, y sin embargo pueden comprenderse.
Y aquí realizamos un experimento para ver si el idioma 'pasivo' en la práctica funciona. Para ello hemos escogido a estudiantes que hablan distintos idiomas, pero que hablan idiomas de la misma familia, como lenguas eslavas o lenguas románicas. Bueno, un ejemplo de esto es una chica de Rusia y otra de Ucrania que pudieron entenderse razonablemente, mientras que las dos hablaban en su propio idioma.
- Me llamo Katerina y soy de San Petersburgo en Rusia y mi lengua materna es el ruso
- Soy Xenia, soy de Ucrania y naturalmente hablo ucraniano
(Katerina habla ruso y Xenia habla ucraniano)
Una gran ventaja del idioma 'pasivo' es que es más fácil aprender otro idioma, porque si ya puedes entender un idioma y puedes leerlo un poco, el paso para hablar ese idioma es más fácil de dar. Y en la comunicación intercultural es una gran ventaja si puedes seguir hablando tu propio idioma, porque así también es más fácil mantener tu propia identidad.
- Me ha parecido algo más difícil de lo que había esperado, pero en general el balance es positivo y más o menos lo puedo entender, comprender.
- La conversación fue divertida para mí y no me había esperado que me fuera a entender, porque yo hablo ruso y tenemos el estereotipo de que los rusos no entienden el ucraniano. Pero ella sí, un poco.
La lengua neerlandesa no es una lengua muy hablada, así que relativamente poca gente habla neerlandés, y la lengua 'pasiva' ofrece a los neerlandeses y hablantes de la lengua neerlandesa una oportunidad de no tener que pasar tan rápido a una lengua franca como el inglés al comunicarse con no neerlandófonos, porque al usar el idioma 'pasivo' puedes seguir hablando neerlandés y aun así puedes transmitir lo que quieres decir.
- Me llamo María Concepción Medina Salinas. Soy de España y mi lengua materna es el español
- Yo soy de Italia, y me llamo Antonio Girilo y estudio neerlandés en la universidad
- Qué tal te parece la experiencia aquí en Zeist, en el curso de verano?
- (Antonio habla italiano)
Confiamos en que se pueda ir introduciendo más el idioma 'pasivo', sobre todo porque en realidad se puede aplicar sin esfuerzo. Esperamos que cuando la gente sea consciente de que es posible, se pondrán a hacer uso de él.